การเตรียมเหล็กเพื่อส่งเข้าเตาหลอม หรือที่เรียกในวงการว่า "การขึ้นเหล็ก" เป็นกระบวนการสำคัญในอุตสาหกรรมรีไซเคิลโลหะ เพื่อให้เศษเหล็กมีคุณภาพเหมาะสมสำหรับการหลอมใหม่ กระบวนการนี้ต้องอาศัยขั้นตอนที่มีมาตรฐานและความละเอียดสูง เพื่อความปลอดภัย และประสิทธิภาพในการหลอม

 ​

🏭 การเตรียมเหล็กเพื่อส่งเข้าเตาหลอม (การขึ้นเหล็ก)

🚧 ภาพรวม

การขึ้นเหล็ก หมายถึง การจัดเตรียมเศษเหล็กให้พร้อมเข้าสู่กระบวนการหลอมโดยผ่านการ คัดแยก, ทำความสะอาด, ลดขนาด, จัดการคุณสมบัติทางเคมี, และ จัดเก็บอย่างปลอดภัย เพื่อให้เตาหลอมทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพที่สุด และได้เหล็กหลอมที่มีคุณภาพตรงตามมาตรฐาน

🔍 1. การตรวจสอบและรับเศษเหล็ก (Inbound Inspection)

🔹1.1 การรับวัตถุดิบ

• ชั่งน้ำหนักรถบรรทุกก่อนและหลังถ่ายของ เพื่อคิดน้ำหนักสุทธิ

• ตรวจสอบว่าตรงตามใบสั่งซื้อหรือไม่

• ตรวจสอบเอกสารกำกับ เช่น ใบแจ้งประเภทเหล็ก, แหล่งที่มา, ผลวิเคราะห์องค์ประกอบทางเคมี (ถ้ามี)

🔹1.2 การตรวจสอบเบื้องต้น

• ใช้แม่เหล็ก (Magnet Test) แยกเหล็กจากโลหะไม่ใช่เหล็ก (Non-ferrous)

• ตรวจสอบด้วยสายตาเพื่อดูการปนเปื้อน เช่น:

  • คราบน้ำมัน, พลาสติก, ไม้, แบตเตอรี่, สี, สนิมหนา

  • ถังแรงดัน หรือวัตถุระเบิด (เช่น ถังแก๊ส ถังดับเพลิง)

• หากพบวัตถุอันตรายหรือปนเปื้อนเกินกำหนด ต้องแยกและแจ้งฝ่ายควบคุมคุณภาพทันที

🧪 2. การวิเคราะห์องค์ประกอบทางเคมี (Chemical Sorting)

🔹2.1 การใช้เครื่องวิเคราะห์

• ใช้ XRF Analyzer (X-ray fluorescence) หรือ OES (Optical Emission Spectrometer) เพื่อตรวจวิเคราะห์โลหะ

• ใช้เพื่อแยก:

  • เหล็กคาร์บอนต่ำ/สูง

  • เหล็กกล้าไร้สนิม (Stainless)

  • เหล็กผสม (Alloy steel)

• บันทึกผลลงระบบเพื่อวางแผนผสมเหล็กในเตาหลอม

🔹2.2 การกำหนดเกรดเหล็ก

• แยกตามมาตรฐาน เช่น ISRI Code, JIS, DIN หรือ ตามเกรดโรงหลอมกำหนด เช่น:

  • HMS 1 (Heavy Melting Steel)

  • HMS 2

  • Bundled Sheet Scrap

  • Busheling

  • Shredded scrap

🧹 3. การทำความสะอาดเหล็ก (Decontamination)

🔹3.1 การกำจัดสิ่งแปลกปลอม

• ใช้ เครื่องแยกแม่เหล็ก, เครื่องดูดฝุ่นอุตสาหกรรม, หรือ แยกมือ ในบางกรณี

• กำจัด:

  • ยาง, พลาสติก, สายไฟ, สี, ฉนวน

  • ถังอัดแรงดัน (ต้องทำ Venting)

🔹3.2 การล้างทำความสะอาด (ถ้ามี)

• บางโรงงานใช้ระบบล้างเศษเหล็กที่มีน้ำมัน เช่น การล้างด้วยน้ำร้อนและผงซักฟอก หรือสารทำความสะอาดเฉพาะ

✂️ 4. การตัด / ลดขนาด (Sizing / Shearing / Cutting)

🔹4.1 การกำหนดขนาดเป้าหมาย

• ตามขนาดของเตาหลอม เช่น

  • เตาเหนี่ยวนำ: ความยาวไม่เกิน 80 เซนติเมตร

  • เตาไฟฟ้า EAF: ชิ้นส่วนใหญ่ได้ แต่ต้องแน่ใจว่าไม่มีของแข็งอันตราย

• ต้องไม่ใหญ่เกินเครื่องตักหรือถังป้อนเตา

🔹4.2 เครื่องมือที่ใช้

🧲 5. การอัดก้อนและจัดเรียง (Baling / Shredding / Briquetting)

🔹5.1 การอัดก้อนเหล็ก

• ใช้กับเหล็กบาง เช่น ตัวถังรถยนต์, เหล็กแผ่นบาง, เศษตู้เย็น

• ใช้เครื่อง Baler อัดก้อนขนาด 30x30x50 ซม. หรือขนาดที่กำหนด

🔹5.2 การ Shred (บดละเอียด)

• ใช้เครื่อง Shredder ป่นเศษเหล็กให้ละเอียด เพื่อ:

  • คัดแยกสิ่งเจือปน (เช่น พลาสติก, ยาง)

  • เพิ่มพื้นที่ผิวให้หลอมง่ายขึ้น

🧰 6. การจัดเก็บ (Storage & Inventory Control)

🔹6.1 พื้นที่จัดเก็บแยกประเภท

• จัดเรียงตาม:

  • ประเภทเหล็ก (HMS 1, HMS 2, Shredded)

  • ความสะอาด (Clean / Dirty scrap)

  • องค์ประกอบโลหะ

• ป้องกันฝนตกด้วยหลังคาหรือผ้าใบคลุม

🔹6.2 การควบคุมสต๊อก

• ใช้ระบบ ERP หรือ Barcode เพื่อควบคุมจำนวนและคุณภาพ

• ต้องสามารถระบุวันผลิต, วันที่รับเข้า, แหล่งที่มา

🚚 7. การขนส่งเข้าสู่เตาหลอม

🔹7.1 การตรวจซ้ำก่อนโหลด

• ตรวจว่าไม่มีถังแรงดัน, แบตเตอรี่, วัตถุอันตรายซ่อนอยู่

• คัดสิ่งแปลกปลอมรอบสุดท้าย

🔹7.2 การขนส่ง

• ใช้รถบรรทุกพื้นเรียบ / เทท้าย

• ควรใช้ผ้าใบคลุม

• ตรวจน้ำหนักก่อนเข้าเตาหลอมอีกครั้ง

📋 8. รายงานและเอกสารประกอบ

✅ เป้าหมายของการขึ้นเหล็กที่ดี

• ลดการใช้พลังงานในการหลอม

• เพิ่มคุณภาพเหล็กหลอม

• ลดการปนเปื้อนทางเคมี

• ป้องกันอุบัติเหตุ (ถังระเบิด, ไฟไหม้)

• ควบคุมต้นทุนการผลิต